امکان صدور حکم به خسارت تنبیهی از سوی نهادهای داوری در نظام ‏های حقوقی ایالات متحدۀ امریکا و ایران

Authors

  • حبیب اسدی دانشجوی دورة دکترای حقوق خصوصی، گروه حقوق، دانشکدة علوم انسانی، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران
  • علیرضا لطفی دودران استادیار گروه حقوق، دانشکدة علوم انسانی، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران
  • مظفر باشکوه استادیار گروه حقوق، دانشکدة علوم انسانی، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران
Abstract:

هدف اولیه از حکم به جبران خسارت جبران کردن زیانی است که به خواهان وارد شده است تا او را به وضعیت سابق برگرداند. در حقوق ایران، اصل بر ترمیمی بودن خسارت و بازگرداندن زیان‌دیده به وضع سابق است؛ منتها خسارت تنبیهی کاملاً متفاوت از موارد فوق است. در کشورهایی مثل انگلستان و امریکا، که خسارت تنبیهی را در حد وسیع پذیرفته‌اند، خسارت تنبیهی را مبلغی مشخص تعریف کرده‌اند که از طرف دادگاه جدای از هر گونه خسارت جبرانی یا اسمی به دلیل سوءرفتار شدید خوانده مورد حکم قرار می‌گیرد. در حقوق ایران، همانند کشورهای عضو سیستم رومی‌ـ ژرمنی، در دعاوی خصوصی، خسارت تنبیهی قابلیت اِعمال ندارد. با وجود این، در بُعد بین‌المللی و در واکنش به برخی اقدامات کشورهایی که ایران را به خسارت تنبیهی محکوم می‌کنند، بالاخص دولت امریکا، قانون‌گذار ایرانی نهایتاً در سال 1390 خسارت تنبیهی را برای رسیدگی به دعاوی مدنی علیه دولت‌های خارجی به رسمیت شناخته است. با این وصف سؤال این است که آیا امکان صدور حکم به خسارت تنبیهی از سوی نهادهای داوری، به‌خصوص در ایالات متحدة امریکا، وجود دارد؟ در این مقاله، ضمن بررسی این موضوع، به امکان یا عدم امکان اجرای احکام نهادهای داوری در خصوص خسارت تنبیهی توسط دادگاه‌های ملی نیز پرداخته خواهد شد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ماهیت و مبانی خسارت تنبیهی و نهادهای حقوقی مشابه در فقه و حقوق ایران

در حقوق برخی از کشورها در بحث مسئولیت مدنی، نهادی با عنوان خسارت تنبیهی وجود دارد که به‌موجب آن در مواردی که ورود زیان با قصد و سوءنیت بوده است، علاوه بر جبران خسارت مادی و معنوی، خوانده محکوم به پرداخت مبالغ دیگری می‌شود. از آنجا که چنین نهادی را در حقوق خصوصی نداشته‌ایم، ضروری است در خصوص پذیرش یا عدم پذیرش آن در حقوق ایران، تحقیق و اظهار نظر شود و هدف از این تحقیق تعیین جایگاه این نوع خسارت ...

full text

بررسی موردی کژحوزه‌بندی انتخاباتی در پرتو دادرسی اساسی ایالات متحدۀ امریکا و ره‌آورد آن در نظام حقوقی ایران

پدیدۀ کژحوزه‌بندی انتخاباتی را می‌توان به‌عنوان یکی از مصادیق بارز تعدی به حقوق سیاسی یک ملت و به‌مخاطره انداختن انتخابات آزاد و عادلانه، به‌مثابۀ مهم‌ترین تجلی مردم‌سالاری در یک کشور دانست. در این اقدام غیرقانونی یک جناح سیاسی از طریق اعمال نفوذ و دستکاری در مرزبندی حوزه‌های رأی‌گیری، رأی موثر بخشی از افراد را ازبین می‌برد یا برای بخشی دیگر رأی مؤثر با هدف مهندسی انتخابات ایجاد می‌کند. دیوان ع...

full text

مطالعۀ تطبیقی راه‌های حقوقی حمایت از ارزش‌ تبلیغاتی نشان‏ های هویتی اشخاص مشهور در ایالات متحدۀ امریکا و ایران

نشان‌های هویتی، نظیر نام و صدا و تصویر، زمینة بهره‌برداری اقتصادی از آن‌ها را، به‌ویژه برای افراد مشهور، فراهم ساخته‌ و به تبع این پرسش‌ را موجب شده است که برای حمایت از نشان‌های هویتی پیش‌گفته چه راه‌کارهایی وجود دارد. در این جستار، با روش توصیفی و تحلیلی و تطبیقی، به بررسی این موضوع در حقوق ایالات متحدة امریکا و ایران پرداخته شد. نتایج این مطالعه حاکی از آن بود که بر اساس تجارب نظام حقوقی ایا...

full text

بررسی تطبیقی اصل اختصاص در استرداد مجرمان در نظام حقوقی ایران و ایالات متحدۀ امریکا‌

 استرداد مجرمان فرایندی رسمی است که به‌وسیلۀ آن شخصی از دولتی به دولت دیگر مسترد می‌شود. شروط اساسی ایجابی برای استرداد عبارت‌اند از: مجرمیت مضاعف، قابل استرداد بودن جرم، و اصل اختصاص. بنا بر اصل اختصاص، شخصی که مسترد می‌شود به‌جز جرمی که استرداد به‌منظور آن انجام شده یا هر جرمی که دولت درخواست‌شونده با آن موافقت نموده است، نباید تحت بازداشت، تعقیب و مجازات قرار گیرد. فلسفۀ وجود اصل اختصاص حمای...

full text

فلسفه حقوقی و ماهیت خسارت تنبیهی

پر‌ثمرترین مبحث مسئولیت‌های قراردادی و غیر‌قراردادی، بحث خسارت، میزان و نحوه پرداخت آن است. پرداخت خسارت، گاهی به‌صورت درمان است و زمانی، حسب مورد، حکم داروی التیام‌بخش و بازدارنده را دارد. خسارت تنبیهی نیز از این قاعده مستثنا نیست. خسارت تنبیهی، نوعی خسارت غیرترمیمی است که به‌خاطر تجری و بی‌احتیاطی در رفتار زیان‌بار خوانده پدید می‌آید و به‌منظور تنبیه و بازدارندگی وی و دیگر افراد جامعه از تکر...

full text

خسارت تنبیهی در حقوق ایران

در حقوق ایران، اصل بر ترمیمی بودن خسارت و اعاده‌ی وضع زیاندیده به حالت سابق است در حقوق داخلی ، حکم به پرداخت خسارت تنبیهی ، نوعا مورد پذیرش مراجع قضائی قرار نمی‌گیرد. لیکن، استفاده از راه حل های دیگر حقوقی، مانند خسارت‌تاخیر‌تادیه، وجه‌التزام، جریمه‌اجبار و دیه به عنوان راه حل جایگزین خسارت تنبیهی پذیرفته شده است. اما، هیچ یک از شیوه های یادشده، جایگزین واقعی خسارت‌تنبیهی نیست. در بعد بین‌المل...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 16  issue 2

pages  345- 367

publication date 2019-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023